فصل اول : فقر وبیکاری
ازجمله آثار فقر درکشورهای جهان سوم ، بیکاری است ؛ بگونه ای که شدت عقب ماندگی کشور را می توان رادرصد بیکاران آن تخمین زد. طبق برآورد سال 1976 کنفرانس بین المللی کار، حدود 283 میلیون بیکار در کشورهای جهان سوم وجود دارد. در بسیاری ازاین کشورها تعداد کسانی که وارد بازار کار می شوند به طورمعمول دوبرابررشد مشاغل است ، ازباب نمونه بیکاری شهری درالجزایز درسال 1966 حدود 26% ، درمراکش این رقم درسال 1963 ، 20% ودرجاماییکا درسال 1960، 19% بود. درسالهای بعداز 1970 رقم بیکاری درکشور فیلیپین به 30% رسد، وگوره زیادی از کارگران دراین کشور ، دارای دستمزدی می باشند که نیازهای ضروری آنهارا کفایت نمی کند.
درسال 1966 رقم بیکاران هند 2 میلیونو600 هزار نفر بود. این رقم درسال 1976 به 9میلیون و600 هزارنفر رسید. تعداد بیکاران کشورهای آمریکای لاتین از 5/2 میلیون نفردرسال 1950 به 8/8 میلیون نفر درسال 1965 رسید. سازمان بین المللی کاربرآورد کرده است که درسال 1970 حدود 25% کل نیروی کارممالک عقب مانده ، بیکارویا دارای اشتغال ناقص بوده اند. درسال 1980 این رقم به 5/29% رسید برطبق پیش بینیهای این سازمان بین سالهای 1970 تا 2000 نیروی کاراین ممالک 91% فزونی می یابد.
آمارهای سازمان بین المللی کار حاکی ازاین است که در سال 1977، درجوامع غیر سوسیالیست جهان سوم ، حدود 331 میلیون نفر بیکار یا بیکار پنهان وجود داشته است که 40 میلیون ازاین تعداد کاملاً بیکار بوده واغلب درشهرا زندگی می کرده اند.
حدود 300 میلیون نفر ازنیروی کاریک میلیارد نفری کشورهای جهان سوم، تقریباً 100 روز ازسال رابیکارند ؛ یعنی این که دراین کشورها 30 میلیارد روز کارسالانه به هدرمی رود. نیروی کار بهدر رفته درچین هرساله حدود 8/14 میلیارد روز تخمین زده می شود.
طبق گزارشات بعضی از محققان از 21 کمون درچین درسال 1952 در 2 کمون ، کارگران بطور متوسط 50 روزدرسال بیکاربودند، در8 کمون این رقم بین 50 تا 100 روزودر7 کمون بین 100 تا 200روز بود. تنها در 4 کمون کاگران بیش از 200 روز درسال اشتغال داشته اند.
تحقیقات نشان داده است که حدود 25تا 30 درصد جمعیت روستایی درکشورهای جهان سوم اضافی هستند ، وخروج آنهاازروستا صدمه ای به بخش کشاورزی نمی زند. درهند کشاورزان حدود 218 روز ازسال کار دارند که درنواحی جنوبی این رقم به 180 روزکاهش می یابد. در فیلیپین ، یک مشاورز 6ماه ازسال رابیکاراست ودربرمه کارگران کشاورزبدون زمین تنها می توانند 5 ماه ازسال راکارکنند. درجاوه متوسط روزهای کاربه 92 روز درسال می رسد.درکوبا طبق آمارسال 1945 نیمی از کارگران کشاورز تنها120 روز درسال کارداشتند. طبق تحقیقات درسال 1963 کشاورزان مصری 160 روز ازسال رابه کار اشتغال داشتند وهرکشاورز می توانست 5برابر زمینی راکه مورد استفاده اش قرار می گرفت ، کشت نماید. همه آمارهای ارائه شده درباره کشورهای مختلف توسعه نیافته بیانگر این حقیقت است که بیکاری رابطه مستقیمی بافقر دارد.
عوامل بیکاری درکشورهای توسعه نیافته
1- رشد جمعیت ونیروی کار: دربیشتر کشورهای جهان سوم نیروی کاررشد فزایند های دارد وسبب بالارفتن نرخ بیکاری دراین کشورها می شود. پیش بینی می گردد ازسال 1957 تا سال 2000 نیروی کار آسیا 60% درصد، آمریکای لاتین 104% وآفریقا 85% ، افزایش یابد وکل نیروی کاردراین جوامع به رقم ا میلیارد و907 میلیون نفر برسد. باتوجه به این رقم باید تاپایان این قرن بیش ازیک میلیارد شغل ایجاد شود، تابتواند جوابگوی این نیروی کارباشد تنها درهند ایجاد 8 میلیون شغل لازم است تا بتواند بیکاران فعلی وآنها تا سال 2000 وارد بازارکارمی شوند ، جذب نماید.
2- عدم رشد صنعتی وکمبود سرمایه :
کشورهای جهان سوم به علت فقدان سرمایه از رشد صنعتی لازم برخوردارنیستند. اجرای طرحهای زیربنایی همچون ساخت جاده ، سد، نیروگاههای برق ، کارخانه های گوناگون مواد اولیه ، درآنها به کندی پیش می رود. صنایع پتروشیمی وسایر صنایع گسترش لازم را نیافته اند. این امورکه همه از پیامدهای فقر وکموبد سرمایه است ، سبب می شود که اشتغال ، هماهنگ بارشد جمعیت پیش نرود ، وبیکاری افزایش یابد. ازطرفی اجرای طرحهای بهداشتی واقدامات اساسی برای کنمترل موالید وتنظیم خانواده ، براثر عوامل زیادی ازجمله فقر وکمبود بودجه لازم ، به طورجدی مورد توجه قرار نمی گیرد؛ وازاین رو جلوگیری ازافزایش درصد بیکاران ناکام می ماند.
